قرآن میفرمايد : " « لا تبطلوا صدقاتكم بالمن و الاذی »" ( 1 ) يعنی
اگر شما كار خير بكنيد بعد با يك منت يا يك اذيت ، كاری بكنيد كه روح
طرف را خرد كنيد ، تمام آن عملتان بیارزش است . اينها كيفيت عمل است
.
از همه اينها بالاتر بهطوركلی درجه خلوص عمل است ، يعنی صرف لله و
فیالله بودن ، هيچ غرضی انسان نداشته باشد ، در آن اعماق قلبش هم دوست
نداشته باشد كه مردم اگر اطلاع پيدا كنند او را ستايش كنند . اين تعبيری
است كه در حديث آمده است ، وقتی راجع به اخلاص عمل [ سوال میكنند ] كه
اخلاص عمل چگونه است ، میفرمايد : اخلاص عمل به اين نحو است كه اينطور
نباشيد كه اگر مردم اطلاع پيدا كنند خوشحال بشويد ، و بلكه آنهايی كه خيلی
خوف دارند از اينكه شركی در عملشان وارد شود ، از اينكه مردم ديگر اطلاع
پيدا كنند وحشت دارند ، ناراحت میشوند ، بلكه نمیخواهند ديگر در دنيا
باشند .
داستان غلام علیبن الحسين عليهما السلام
شخصی میگويد در يك سختی و در سالی كه باران نيامده بود و مردم دعا و
استغاثه میكردند و نماز استسقا میخواندند ، هرچه میكردند اثری نمیبخشيد .
يك وقت در يك خلوتی در دامنه كوهی غلامی را ديدم كه عبادت میكند و حال
عجيبی دارد و در مناجات خودش میگويد : خدايا ما بندگان چنين هستيم ،
خدايا رحمت خودت را از ما قطع نكن ، خدايا چنين و چنان . او هنوز مشغول
عبادت بود كه
پاورقی :
. 1 بقره / . 264