و ضمير آگاهش است ( در اين صورت هميشه در هر حال بايد مراقب باشد . )
اين است كه می‏گويد : " « ان الله خبير بما تعملون »" . اين " « ان‏
الله خبير بما تعملون »" به جای " « اتقوا الله حق تقاته »" است .
بدانيد تقوای الهی است ، طرف خداست ، " « الحی القيوم الذی لا تأخذه‏
سنة و لا نوم »" ( 1 ) ، آن كه درباره او غفلت معنی ندارد . جمله "
« و لتنظر »" كه می‏فرمايد بايد دقت كنيد، علمای اخلاق گفته‏اند مراقبه و
محاسبه يعنی همين ، مراقبه و محاسبه از همين آيه قرآن در می‏ايد كه البته‏
تعبير " محاسبه " در احاديث هم زياد آمده است .
بعد می‏فرمايد: " « و لا تكونوا كالذين نسوا الله فانسيهم انفسهم اولئك‏
هم الفاسقون »" مباشيد از كسانی كه خدا را از ياد بردند ، از خدا غافل‏
شدند و به مجازات اين عمل - كه لازمه قهری اين عمل است - خدا خودشان را
از خودشان غافل كرد . از خدا غافل شدند ، لازمه از خدا غافل شدن ، از خود
غافل شدن است. " « اولئك هم الفاسقون غ" فاسقهای حقيقی همينها هستند.
در قرآن تعبيرات عجيبی در مورد نفس انسان آمده است . گاهی اين تعبير
آمده است كه خود را زيان نكنيد ، خود را نفروشيد ، خود را فراموشی نكنيد
همه اينها به نظر عجيب و غريب می‏آيد . خود را زيان نكنيد ، يعنی چه‏
انسان خودش را زيان نكند ؟ حتی اگر كسی از آن قماربازهای درجه اول هم‏
باشد تمام مال و زندگی و خانه و لباس و مثل بعضی - شنيده‏ام - زنش را
می‏بازد ، باختن يعنی از دست دادن ، ولی انسان خودش را بخواهد از دست‏
بدهد كه معنی ندارد ، چون هر جا باشد بالاخره خودش با خودش است ، خودش‏
كه از خودش جدا

پاورقی :
. 1 بقره / . 255