پاورقی : . 1 انعام / . 18
درخت اطاعت پروردگارشان را میكنند سجده پروردگارشان را انجام میدهند (
اين ، زمينه " « فبای الاء ربكما تكذبان »" است ) پس تو چرا نه ؟
" « و السماء رفعها و وضع الميزان »" و سماء را بلند كرد ، يا او را
در مقام بلند آفريد ، و مقياس و ميزان بر نهاد . سماء - هميشه گفتهايم -
از " سمو " است كه به معنی علو است ، يعنی اين علويات . ممكن است
مقصود همين علويات جسمانی باشد ، يعنی آنها را بلند در بالای سر شما
آفريد ، و چون در قرآن سماء غالبا به امر معنوی گفته میشود ، به عالم
معنا هم اطلاق میگردد . " « و هو القاهر فوق عباده »" ( 1 ) يا اگر
گفته میشود الله - مثلا - فی السماء ( مقصود از " سماء " همين علويات
جسمانی نيست ) . " « و وضع الميزان »" . ميزان يعنی آلت سنجش : و
آلت سنجش نهاد ( قرار داد ) . در آيات پيش صحبت از حساب بود "
« الشمس و القمر بحسبان »" كه در كار عالم حسابی هست. بسيار خوب، در
كار عالم حسابی هست ، ( ولی ) آيا ما انسانها آلت به دست آوردن حساب
را هم داريم يا نداريم ؟ ممكن است خيلی حسابها باشد ولی ما راهی برای
كشف آن حسابها نداشته باشيم . مثلا در اثقال يعنی در سنگينيها ممكن است
كه انسان قبلا بداند كه اين وزنها با يكديگر تفاوتی دارد ، حسابی در كار
است ، برابريها و نابرابريهايی در كار است ، ولی وقتی كه ترازويی در
كار نباشد ، ابزاری در كار نباشد ، از كجا من بتوانهم بفهمم كه ايا اين
دو وزنه برابر يكديگر هستند يا يكی بيشتر است يكی كمتر ؟ ولی وقتی كه
يك ابزار هم وجود دارد ، من ، هم میدانم حسابی در كار است ، هم وسيله
دارم برای اينكه حساب را كشف كنم و به دست بياورم .
ميزان - همين طور كه عرض كردم - يعنی آلت سنجش ، اسمی است
پاورقی : . 1 انعام / . 18 |