( « يوم يفر المرء من اخيه و امه و ابيه صاحبته و بنيه » ) (1).
" « و الله بما تعملون بصير »" خدا به همه كارهای شما بيناست .
" « قد كانت لكم اسوش حسنة فی ابراهيم و الذين معه اذ قالوا لقومهم‏
انا برءؤا منكم و مما تعبدون من دون الله كفرنا بكم و بدا بيننا و بينكم‏
العداوش و البغضاء ابدا حتی تؤمنوا بالله وحده » " اين درس را از
ابراهيم و گروهی كه همراه ابراهيم بودند - نشان می‏دهد كه البته گروهی از
تربيت شدگان ابراهيم هم بوده‏اند - از ابراهيم و ابراهيميان ياد بگيريد
كه آنها چگونه به خاطر ايمانشان از همه بريدند حتی از نزديكترين ارحام‏
خودشان .
اينحا كلمه " « اسوش »" آمده است . تعبير اين آيه راجع به ابراهيم‏
عليه السلام و تعبير آيه‏ای در سوره احزاب راجع به رسول اكرم خيلی به‏
يكديگر نزديك است . در سوره احزاب داريم : " « لقد كان لكم فی‏
رسول‏الله اسوش حسنة »" ( 2 ) برای شما در وجود پيغمبر اسوه‏ای است .
اسوه به تعبير امروزيها يعنی الگو ( در فارسی شايد كلمه‏ای نداريم كه به‏
جای آن بگذاريم ) ، يعنی شخصيتی كه بايد مقتدا قرار بگيرد و ميزان و
معيار باشد و ديگران خودشان را با او بسنجند .
از نظر تعبيرات ادبی اين را " تجديد " می‏نامند . تجديد - كه در علم‏
بديع ذكر می‏كنند - اين است كه مثلا انسانی كه دارای خصلت و خصوصيتی هست‏
، آن خصلت و خصوصيت او را به صورت شی‏ء مجسمی جدا از او فرض می‏كنند
مثلا می‏گويند : " رأيت فی زيد اسدا " من در زيد شيری را ديدم . كأنه در
وجود او شيری نهفته است . يا می‏گويند : " او از زيد يك دانشمند ساخت‏
" و حال آنكه مقصود اين است

پاورقی :
. 1 عبس / 34 - . 36
. 2 احزاب / . 21