پاورقی : . 1 توحيد صدوق ، ص . 118
هر دو وجهش را عرض كردم : يكی اينكه آيا اينكه میفرمايد " قيامت
واقع شده " از باب مستقبل محقق الوقوع است يا نه ؟ بعلاوه آنهايی كه
میگويند قيامت واقع شده ، يعنی عالم قيامت الان وجود دارد ولی برای ما
كه هنوز وجود ندارد و در توحيد صدوق هست ، وقتی كه ( معصوم ) سؤال
میكنند آيا بهشت و جهنم مخلوق است يا مخلوق نيست ؟ میفرمايد بهشت و
جهنم مخلوق است يعنی الان هم وجود دارد ( 1 ) ، ولی الان كه بهشت و
جهنم وجود دارد آيا برای ما هم الان وجود دارد يا برای ما در زمان بعد
هست ؟ عالم قيامت خودش وجود دارد ، نه عالمی است كه بعد میخواهد
حادث شود ، ولی برای همه اشياء عالم ( در زمان بعد وجود دارد ) ، چون
حشر اختصاص به انسان ندارد ، شامل همه چيز میشود ، اين زمين ما هم همين
طور كه ما روزی میميريم و به قيامت میرسيم روزی میميرد و به قيامت
میرسد . آن درخت و آن خوردشيد هم همين طور است . پس اينكه میگوييم (
قيامت الان ) وجود دارد ، نه اين است كه قيامت ما هم الان وجود دارد ،
نه ، ما هر وقت كه مرديم آن وقت وارد عالم قيامت میشويم و لهذا پيغمبر
فرمود ( ظاهرا حديث نبوی است ): " « من مات قامت قيامته » " هر كسی
كه بميرد قيامتش بپا میشود . يك قيامت مستقل به آن معنا كه نيست، چون
قيامتی وجود دارد ، هر كسی كه میميرد به عالم قيامت خودش وارد میشود .
كوهها چنان درهم كوبيده میشوند مثلا مانند گندمی كه بخواهند تبديل به
آرد كنند و يا سنگهاييكه در كارخانهها تبديل به پودر میكنند، " « و بست
الجبال بسا فكانت هباء منبثا غ" اين كوهها به صورت غبارهای پراكنده در
میآيد " « و كنتم ازواجا ثلاثة »" و شما سه صنف مردم خواهيد بود ، و
شما
پاورقی : . 1 توحيد صدوق ، ص . 118 |