امت آخر الزمان سه گروه هستيد : سابقان ، اصحاب الميمنة ، اصحاب
المشئمة ، ولی در ميان اولين شما از سابقان بيشترند تا آخرين شما .
مطلبی هست از بو علی سينا راجع به همين آيه و راجع به اينكه آيا
مجموعا اهل سعادت بيشترند يا اهل شقاوت ؟ بعضی میگويند مجموعا اهل
شقاوت بيشترند يعنی آنهايی كه عاقبت كارشان عذاب است بيشترند از
آنهايی كه عاقبت كارشان نعيم است . اينجا يك ايراد و يك شبهه وارد
شده است كه چگونه میتواند چنين باشد كه مال كار اكثريت مردم بر شقاوت
باشد و مال كار اقليت بر سعادت ؟ فلاسفه اين مسأله را به شكل خاصی تقرير
كردهاند . بو علی سينا در اينجا يك حرف خيلی خوب و شيرين و زيبايی
دارد كه بعد ملاصدرا وديگران همان حرف او را نقل كردهاند و چيزهايی هم به
آن اضافه كردهاند . خلاصه حرفش اين است : مقصود ما از اهل شقاوت و اهل
عذاب چه كسانی هستند ؟ اگر مقصود همه مردمی باشد كه به نوعی عذاب
میكشند ولو در برزخ ، و بعد در قيامت پاك میشوند يا قبل از تمام شدن
حساب ، يا حتی به جهنم میروند ولی بعد آزاد و خلاص میشوند ، ( به عبارت
ديگر ) اگر مقصود از اهل نعيم كسانی است كه به هيچ وجه هيچ عذابی
نمیكشند ، از همان لحظهای كه از اين دنيا میروند غرق در نعيماند الی الابد
، و اهل عذاب يعنیكسانی كه به نوعی و لو در وقت مردن ، و لو در عالم
برزخ عذاب میكشند ، میشود گفت اكثريت مردم اهل عذابند يعنی به نوعی
رنج را خواهند چشيد . ولی اين حساب درست نيست ، عاقبت را بايد سنجيد
. اگر ما عاقبت را بخواهيم بسنجيم اكثريت مردم در نهايت امر اهل نجات
هستند منتها گروهی از اول اهل نجاتند، گروهی عذاب مختصری میكشند " ممكن
است كه همان قبض روحشان پاك كنندهشان بشود و بعد از قبض روح كارشان
صاف است ) ، عدهای
|