هميشه بهار و ميوه‏اش هميشگی و همه فصل ، نه مثل درختهای ميوه طبيعی كه‏
در يك فصل معين ، بهار يا پاييز ، ميوه دارد ولی در فصل ديگر ندارد ، نه‏
، درختی است كه هميشه ميوه ده است " « تؤتی اكلها كل حين باذن ربها
" . بعد می‏فرمايد : " « و يضرب الله الامثال للناس »" خدا مثالهايی‏
برای مردم ذكر می‏كند . درباره " مثل " عرض كرده‏ايم كه " مثال "
صورت و ترسيم را می‏گويند . وقتی می‏خواهند مطلبی را كه به صورت خودش‏
برای افراد روشن نشده است مجسم كنند ، صورت ديگری برای آن ذكر می‏كنند ،
لباس ديگری به آن می‏پوشانند كه با اين لباس طرف بتواند آن را بفهمد و
درك كند و بشناسد . اصلا تمثيلهايی هم كه ما خودمان هميشه می‏آوريم و
تشبيه‏هايی كه می‏كنيم برای همين است ، يعنی اگر خود آن مشبه‏به و اصل را
صاف و ساده ذكر كنيم طرف آن طور كه بايد درك نمی‏كند ولی وقتی كه آن را
در قالب و لباس يك مثال بيان كرديم و در واقع يك رسم برايش كشيديم ،
طرف آن را كه می‏بيند به حقيقت نزديك می‏شود . اينجا هم كه قرآن كريم (
مثل ) ذكر می‏كند بعد می‏فرمايد : " « و يضرب الله الامثال للناس » "
خداوند مثلها را اينچنين برای مردم ذكر می‏كند . در جاهای ديگر می‏فرمايد :
" « و تلك الامثال نضربها للناس لعلهم يتفكرون »" ( 1 ) يعنی با اين‏
تمثيلها می‏خواهيم مردم حقيقت را آنچنان كه هست دريابند .
حقايق عالم آخرت بالاخره برای انسان دنيايی كه هنوز به عالم آخرت‏
نرفته يعنی نه مرده كه برود آنجا و نه مردن اختياری داشته است كه آن را
درك كرده باشد ( قابل فهم نيست ) . برای موجودی كه اهل اين نشئه است‏
آنچه كه در آن نشئه هست اصلا قابل تصور و قابل درك كردن نيست مگر در
لباس تمثيلها و مثلها و در لباس چيزهايی كه با آنچه مردم

پاورقی :
. 1 حشر / . 21