آن می‏رسند غالبا هر دو را در كنار يكديگر بيان می‏كند ، از جمله اينجاست‏
. مقدمه‏ای عرض بكنم و بعد اين آيه را توضيح بدهم .
در قرآن چيزی در بهشت نام برده شده است به نام " طوبی " ، كه در آن‏
آيه كريمه می‏خوانيم : " « طوبی لهم و حسن ماب »" ( 1 ) ، و چيز ديگری‏
نام برده شده است در جهت مقابل آن در جهنم به نام " زقوم " كه در دو
جای قرآن با كلمه " شجره " نام برده شده است : " « شجرت الزقوم »"
. اينجا هم كلمه " شجره " است : " « ان شجرت الزقوم طعام الاثيم »"
، درخت زقوم . راجع به " طوبی " در خود قرآن من يادم نيست كه تعبير
به " شجره " شده باشد ، شجره طوبی ، ولی در اخبار و روايات ما آمده‏
است كه طوبی شجره‏ای است ، درختی است . و لهذا الان هم در ذهن همه ما
به عنوان يك درخت تلقی می‏شود ، می‏گوييم " درخت طوبی " . طوبی از
همان ماده " طيب " است كه طيب يعنی پاك و پاكيزه . در آن آيه (
سوره ابراهيم ) بدون آنكه بيان حال بهشت يا جهنم در كار باشد ، اينقدر
بيان شده است كه : " « ضرب الله مثلا كلمة طيبة كشجرش طيبة اصلها ثابت‏
و فرعها فی السماء تؤتی اكلها كل حين باذن ربها و يضرب الله الامثال‏
للناس »" . بعد دارد : " « و مثل كلمة خبيثة كشجرش خبيثة اجتثت من‏
فوق الارض مالها من قرار »" ( 2 ) . در آنجا اينچنين تشبيه شده است كه‏
خداوند سخن پاكی را ( البته مقصود سخن به اعتبار يك لفظ نيست ، يعنی به‏
اعتبار يك عقيده و يك اصل ) ، خداوند يك اصل پاك و يك عقيده پاك را
چنين مثل می‏زند ، به يك درخت پاك ، يعنی مانند يك درخت پاك است ،
درخت پاكيزه‏ای كه ريشه‏اش در زمين است و شاخه‏اش بر آسمان ، درختی است‏
پرميوه و ثمربخش و

پاورقی :
. 1 رعد / . 29
. 2 ابراهيم / . 26 24