دارد عرض كردم سيصد و پنجاه سال پيش مثل حالا نبوده ، تازه حالا هم هنوز
حقايق نسبت به همه جهان مكشوف نيست تا چه رسد به آن وقت شايد در جهان‏
مذاهب ديگری وجود داشته باشد كه آن مذاهب بر مذهب مسيح ترجيح داشته‏
باشد . من فعلا می گويم بهترين مذهب موجودی كه من می‏شناسم اين است . و
عجيب اين است كه وقتی می‏خواهد مثالی برای يك نقطه دور افتاده ذكر كند
كه او بی‏خبر است در آن نقطه چه مذهبی وجود دارد ، می‏گويد مثلا ممكن است‏
در ايران يك مذهبی وجود داشته باشد كه از مذهب مسيح بهتر باشد .
يك چنين آدمی كه تعصب ندارد و در دلش را به روی حقيقت باز كرده ،
گيرم به حقيقت هم نرسد ، از مستضعفين و قاصران است و او را نمی‏توان‏
كافر به آن معنا شمرد يعنی كسی كه حقيقت برايش كشف شده و در مقابل‏
حقيقت عكس العمل مخالف نشان می‏دهد ، عناد و حجود و كفر می‏ورزد .
بعد از دانستن اين مطلب ، درباره مقبول واقع شدن اعمال انسان در درگاه‏
الهی و به تعبير قرآن بالا رفتن عمل انسان توضيح می‏دهيم . اصلا معنی‏
مقبوليت [ عمل ، همان بالا رفتن آن است . ] قبول كردن خدا مثل قبول‏
كردنهای ما نيست كه يك امر قراردادی باشد . ماهيت و واقعيت اعمالی كه‏
انسان مرتكب می‏شود ، به درجه اخلاص انسان ، نيت انسان و پاكی روح انسان‏
بستگی دارد . يك وقت هست كه عمل به سوی خدا بالا می‏رود . " « اليه‏
يصعد الكلم الطيب و العمل الصالح يرفعه » " ( 1 ) و يك وقت هست كه‏
عمل انسان

پاورقی :
. 1 فاطر / . 10