خودبينى و خودخواهى
تمام فسادهايى كه در عالم پيدا مىشود ، از خودخواهى پيدا مىشود . تمام مفاسدى كه در عالم واقع مىشود از اين توجه به خود است . مدامى كه انسان خودش را مىبيند ، نمىتواند به آن راهى كه راه هدايت استدست پيدا بكند . هيچ شكى در اين نكنيد كه هر كه گفت من اين من شيطان است .
بدان كه رذيله عجب از حب نفس پيدا مىشود . خودمحورى ، من ، نه غير ، اين در همه نفوس هست ، مگر اين كه تهذيببشود . چقدر انسان بايد جاهل باشد كه اين چيزها را مقام بداند ؛ و چقدر ضعيف النفسباشد كه اين حكومت را ، حكومتها را بك مقام بداند . بكوشيد تا حجاب خوديت را برداريد و جمال جميل او - جل و علا - را ببينيد ؛آن گاه است كه هر مشكلى آسان و هر رنجى و زحمتى گواراست .
خودبينى ارث شيطان است . تا اين خودخواهيها در بشر هست ، اين جنگها و اين فسادها و اين ظلمها وستمگريها هست . اگر - خدا نخواسته - كارها با خودخواهى و غرور همراه شد ، مبدا شكست انساناست . نمىشود كه انسان هم خودپرست باشد و هم خداپرست . نمىشود كه انسان هم منافعخودش را ملاحظه كند و هم منافع اسلام . بايد يكى از اين دو تا باشد . من اگر براى خودم نسبت به ساير انسانها يك مرتبتى قائل باشم ، اين انحطاطفكرى است ، و انحطاط روحى . اگر انسان در هر امرى كه وارد مىشود ، در آن امر خودخواهى را كنار بگذارد ومصلحت را ملاحظه بكند ، و خدا را ملاحظه بكند ، هم موفق مىشود و هم از خطراتىكه بر اين خودخواهى مترتب است در امان مىماند . نزاغ مال خودخواهى است ، از نقطه نفس انسان پيدا مىشود .
دو جور تعريف داريم، يك وقت اين است كه آدم تعريف مىكند ، مىخواهدخودش را نشان بدهد، اين ابليس است . يك وقت از خودش تعريف مىكند براىاين كه هدايت كند ديگران را ، اين نفس رحمان است . هواى نفس انسان مىخواهد هر چه بشود بگويد من كردهام ، و اين آثار خودخواهىاست ؛و اختلافاتى هم كه مشاهده مىشود از ضعف ايمان است . هيچ فردى نمىتواند ادعا كند كه من نقص ، هيچ ندارم . اگر كسى ادعا كرداين را ، بزرگترين نقصش همين ادعاست .
غرور از پيروزيها ، آفت بزرگى است كه شيطان باطنى در بندگان خدا به وجودمىآورد ، تا آنان را از راه حق منحرف كند . غرور و غفت انسان را به تباهى مىكشد . كبر از اخلاق خاصه شيطان است . هر كس جهلش بيشتر و عقلش ناقصتر است ، كبرش بيشتر است . هر كس علمش بيشتر و روحش بزرگتر و صدرش منشرحتر است ، متواضعتر است .
Copyright © 2003-2022 - AVINY.COM - All Rights Reserved